Inleiding
Het is altijd alles of niets bij mij. Met alles, en er zit niet veel tussen. Ik kan me voorstellen dat mensen daar af en toe gek van worden. Ikzelf in ieder geval wel… gewoon eraan toegeven is dan het handigste, maar niet per se de beste oplossing. Zo ook de maanhobby.
Jaren uitgesteld om eraan te beginnen, gewoon omdat het onderwerp te groot is. Er is te veel over te vinden en te kopen en waar moet je in godsnaam beginnen. Ik koos heel bewust voor Apollo 11. Specifiek topic waar je je tanden in kunt zetten. Maar ja, Apollo 8 tot en met 13 zijn ook relevant en zonder de Mercury en Gemini missies waren ze nooit op de maan geweest. Vervolgens komt het heelal in zicht met haar ongelofelijke afstanden en hoeveelheden sterren. Even later is er een beginners telescoop en vind je prachtige boeken over dit alles, en een replica van het complete vluchtplan van Apollo 11. Op bezoek bij Sterrenwacht Halley in Heesch vond ik een kast vol afgeschreven boeken, en zo was er opeens weer een nieuwe interesse GNDJ:
Hele oude boeken van toen de mensch nog niet naar den schoone maan was geweest: laat staan er voorbij. Prachtig hoe ze er toen al over schreven met de beperkte technieken en zonder er geweest te zijn. Ik volgde al ooit een online cursus ruimtevaart techniek aan het prestigieuze MIT, maar moest afhaken na 3 lessen omdat het veel te pittig was voor deze HAVO pretpakket student… zo ook de boeken over de theorie van Einstein: ik lees het, lees het nog een keer, maar het kwartje valt niet… Wel mooi en interessant en blijf ik Marktplaats afstruinen naar voordelige hele oude boeken over deze onderwerpen. Inmiddels is er een extra boekenkast nodig en moet ik volgende week met vervroegd pensioen wil ik alles gelezen hebben. Het is te veel, ik weet het, en ik heb mezelf enigszins onder controle, maar liefst koop ik ze allemaal en begin ik een bibliotheek (ik heb veel boeken van één en twee euro, dus het zijn vaak de verzendkosten die het meest ‘pijn’ doen…) Waar zit m’n UIT knop? Altijd AAN… Dominique is lief, voor iedereen, dus ook voor mij ❤️
Boeken zijn rijkdom: niet dat ze veel waard zijn, maar er zit zoveel nieuwe oude kennis in opgeslagen. Dat vind ik mooi.
Uit “Het rijk der Hemelen” van Charles Nordmann uit 1924:
“Als de menschheid de onwetendheid waaronder zij gebukt gaat zal hebben afgelegd, dan zal zij ongetwijfeld de miljarden paardenkracht benutten die de getijden binnen het bereik van onze machtelooze handen brengen. Dien dag zullen de mensen elkaar niet meer behoeven te verscheuren om te kunnen leven, dan zullen allen zich bezig houden met de wetenschap, kunst en philosofie. Dan zal men niet meer ten strijde trekken voor belangen, maar voor ideeën.”
Prachtige gedachte, maar 75 jaar later nog niet helemaal uitgekomen zoals toen gehoopt. En dat vind ik dan leuk aan die oude boeken met de kennis van toen…
Overzicht
Hieronder een lijstje, voor mezelf, met alle boeken die ik heb verzameld, op chronologische volgorde. De titels die klikbaar zijn leiden naar een kort boekverslagje met grotere foto’s en soms zelfs downloadbare PDF’s van het boek. Zal even duren voor ik alles gelezen heb… Alles wat klikbaar is heeft een boekverslag; soms oppervlakkig en kort, soms ingaand op de fraaiheid van het boek, en soms een verslag als ik het daadwerkelijk heb gelezen. Ik heb even goed gekeken, maar wanneer de boeken jonger dan 100 jaar zijn, zijn ze – voor mij – vaak niet interessant genoeg meer om er een boekverslag van te maken. Dit zijn de boeken die ik zelf in mijn collectie heb. De site bevat ook veel boekverslagen van onbetaalbare oude en belangrijke boeken die ik in heb mogen zien. Onderaan deze pagina ook daarvan een overzicht.
Mijn verzameling boeken over ‘de ruimte’:
1540
• Astronomicum Saecareum – Petrus Apianus – 1967 Facsimile versie (LAT)
1604
• Sphaera Mundi – Johannes de Sacrobosco / Francesco Pifferi
1610
• Dissertatio cum Nuncio Sidereo – Johannes Kepler / Galileo Galilei – 1964 Facsimile versie (LAT)
1648
• Ephemerides… ab anno 1641 ad Annum 1700 – Andrea Argoli (591p)
1661
• Natuurlijcke Speculatie van de wonderen des werelts mitsgaders van de son en ’s hemels loop – P van Aengelen (6p)
1715
• Histoire de l’Academie Royale des Sciences – Franstalig, (274 pagina’s)
1737
• Filozoofische Onderwijzer; of Algemeene Schets der hedendaagsche Ondervindelyke Natuurkunde – (443 pagina’s)
1769
• Astronomische oefening sterreloopkunde – Deel 1 – J de Vries ? (220+ pagina’s)
1771
• Astronomische oefening sterreloopkunde – Deel 2 – J de Vries ? (220+ pagina’s)
1784
• Le Trésor des Almanachs, Etrennes Nationales, Curieuses, Nécessaires, Instructives (minimal section on Astronomy in this 10×6 cm booklet.)
1786
• Marci Manilii Astronomicon libri quinque – Latijns/Frans (346p)
1831
• Cosmographische Lessen – Jacob de Gelder (540p)
1848
• Tafereel van het heel-al; onderhoudende beschrijving van het uitspansel en den aardbol, Deel 1 – JJ von Littrow te Weenen (1834, vertaald door GA Hondeijker, 3e druk 1848, 679p)
• Tafereel van het heel-al; onderhoudende beschrijving van het uitspansel en den aardbol, Deel 2 – JG Sommer. Boek 2: 413p, 348p, 179p
1849
• Handelingen van het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschap in Noord Brabant over den jaren 1849 (78p)
1865
• Les Meteores (332p) – Margolé / Zurcher (Franstalig)
1873
• De Sterrenwereld – Bernardus Brinkman (508p)
• Atlas van de Sterrenkunde – K. Bruhns (46p)
1875
• Sterrenkunde voor den beschaafden stand – Professor Petit
1877
• Schoedlers boek der natuur (483p) – A. Winkler Prins
1880
• Le Soleil (269p) – Amédée Guillemin (Franstalig)
1881
• Elementary Lessons of Astronomy (423p) – J Norman Lockyer (Eng)
1884
• Het heelal en zijne wonderen (520p) – A Diesterweg / W Gleuns
• De sterrenhemel 1 (728p) & 2 (830p) – F. Kaiser > JAC Oudemans
1890
• Astronomie Pratique; Le soleil, les étoiles (362p) – Gabriel Dallet (Franstalig)
1891
• Zijn de hemellichamen bewoond? – Camille Flammarion (256p, origineel uit 1862, vertaald door Dr. H Blink. 2e druk 1897: zeer saaie minimale uitgave…)
• Uranie (368p) – Camille Flammarion (Franstalig)
• Naturwissenschaftlicher Volksbucher 1-3 en 4-7 (twee delen) – A Bernstein (Duits)
1894
• Het Ryk der Sterren – Camille Flammarion (650p, origineel uit 1882, vertaald door BC Goudsmit)
1895
• Het Sterrenland – Robert Ball
1898
• Wonderen des Hemels – Camille Flammarion (672p, origineel uit 1880, vertaald door BC Goudsmit)
• Atlas der Himmelskunde – A. von Schweiger-Lerchenfeld (259 + 62pag)
1901
• The story of the sun – Sir Robert Ball (376 p)
1902
• De Sterrenhemel en Wereldbeschouwing – Troels / Lund (228p)
1908
• Van Thales tot Newton – JJ Le Roy
1910
• De wonderen van den Sterrenhemel – AJC Snijders (351p)
1911
• Atlante Astronomico – G. Naccari (ITA)
1912
• Ptolemäus, handbuch der astronomie 1 – Ptolemäus / Manitius (460p)
• Ptolemäus, handbuch der astronomie 2 – Ptolemäus / Manitius (446p)
1913
• Sterrenkunde – J van der Bilt (ook digitaal beschikbaar)
1921
• De relativiteitstheorie van Einstein en haar geschiedkundige grondslag. (Zes voordrachten voor leeken.) * – Dr. Frits Beer (74 p)
• Einstein et l’univers (243p) – Charles Nordmann
• Les merveilles du ciel (189p) – M. Fouchée (Franstalig)
• Over den wereldether – JD van der Waals
1923
• Hemel en Aarde – Camille Flammarion (3e druk, 319 p, origineel uit 1880, vertaald door BC Goudsmit, Herzien door H. Nort.)
• Einstein en het heelal – Charles Nordmann
• De relativiteitstheorie – JD van der Waals Jr. (Verschrikkelijke schrijfstijl; leest niet lekker…)
– De wonderen van het Heelal, deel 1 en 2 – GJ De Vries
1924
• Het rijk der hemelen * – Charles Nordmann
• The Depths of the universe – George Ellery Hale (ENG)
• Das Sternenzelt und seine Wunder – Blattmann (DUI)
1925
• Das Zeiss Planetarium – W Villiger (DUI)
1928
• Het Maanprobleem Opgelost – ‘Aero Dilettant’
1930
• Het heelal, zijn bouw en zijn vraagstukken – Sir James Jeans
1932
• Newton’s Principia 1 en 2 – H. Beth
1934
• Het wonder van het licht – Sir William Bragg
1935
• A history of science, technology and philiosphy in the 16th and 17th century – A Wolf (ENG)
1936
• Het lied van de hemel – J.N. Lenz / H. Kuitenbrouwer
• De hemellichamen – S De Gast Jz (183p)
1937
• Astronomia Nova – Johannes Kepler (1609) Origineel ook ingezien
1940
• Geheimen van ruimte en tijd – Dr. H Groot
1941
• Astronomie, Feiten en Problemen – Prof Dr Oswald Thomas (Dui)
1942
• Cosmografie – ML Kobus
1943
• Optische verschijnselen aan den hemel – Dr. SW Visser
• De sterrenhemel zelf zien – Dr. G van Herk
• De bouw van het inwendige der sterren – Drs. GB van Albada
1944
• De triomf der harmonie, het leven van Johannes Kepler – Jacob de Gelder (540p)
1946
• De jonge Galilei – G van den Maelderen (186p)
• De sterrekunde en de mensheid – Prof M Minnaert
• A star Altlas – Arthur P Norton
1947
• Aarde en wereld in ruimte en tijd – Prof. Mr. Dr. G van den Bergh
1949
• De Luister van het Heelal – JC Rademaker (170p)
• Het ontstaan en vergaan van de zon – Jean Raimond
1950
• De ontdekking in het maanland – Dr AJM Wanders
• Het heelal en Dr. Einstein – Lincoln Barnett
• Grote sterrenkundigen – WJA Schouten
1951
• Een halve eeuw weer en sterrenkunde – Bleeker, Blaauw, Raimond Jr.
• Bouw je eigen sterrekijker – JC Alders (228p)
• Het wereldbeeld vernieuwd – EJ Dijksterhuis
1952
• Het heelal in vogelvlucht – WJA Schouten
1955
• De reis naar de maan in 28 dagen en 12 uren (1871) – Jules Verne
• Naar Maan en Mars, aspecten der ruimtevaart – Dr. GVR Thompson
• Leben des Galilei – Bertold Brecht (DUI)
• Albert Einstein – Relativiteit
1958
• Wonderwereld der atomen – Isaac Asimov
• Algemene Astronomie, Deel B: Het sterrenstelsel – Prof. Dr. MGJ Minnaert
• Naar verre werelden – Karl Gilzin
1959
• The boys book of space – Patric Moore, London (143p)
1960
• De greep naar het atoom – Otto Willi Gail
• Encyclopedie van het heelal – E. Penkala, H van Praag
• De verovering van het wereldruim – Wernher von Braun, Willy Ley
• Mensen op de maan – Wernher von Braun
1961
• Albert Einstein en de relativiteitstheorie – Hilaire Cuny
• Structuur en evolutie van het heelal – GJ Withrow
• De astronauten, pioniers in de ruimte – AW Sijthoff
• De mens in de kosmos – Sedow / Sissakian / Oparin
1962
• De onmetelijke ruimte – Honegger, Kamp
• Buurland maan – Dr J van Diggelen
• Radio astronomie – F Graham Smith
• De wereld der oneindigheid – W. Gaade
• Challenge of the universe – Hynek / Anderson
• John H Glenn, Astronaut – Philip N Pierce
1963
• Het heelal – David Bergamini
• De Maan – Otto Binder
• De Maan – Virgilio Brenna
• Van atoom tot heelal – Jones, Rotblat, Withrow
1964
• De eenheid van het heelal – DW Sciama
• Het heelal van Galilei en Newton – William Bixby
1965
• Leven in het heelal – Jackson, Moore
• Bestemming Maan – SJ van der Werf
• Thieme’s sterrenboek – Bruno Ernst
1966
• De ruimtevaart van nu en morgen – Patrick Moore
• Galilei – P. van der Hoeven
1967
• Astronomicum Saecareum – Petrus Apianus – 1967 Facsimile versie
• De mens en het uitdijende heelal I en II – Tjomme de Vries
• In 6 dagen naar de maan, Wernher von Braun en de Ruimtevaart – Karlheinz Schonherr
• Encyclopedie van de ruimtevaart I en II – Het Parool
• Communicatiesatellieten – Alvin Lukashok
• De planeten – Carl Sagan, Jonathan Norton Leonard
• Het Apollo-project – Tom Alexander
• De greep naar de maan – C.Chr. Troebst
• Sterrenkunde – PJ Gathier
1968
• Mensen naar de maan – Gerton van Wageningen
1969
• Maanonderzoek – Drs Chriet Titulaer
• Operatie Maan – Drs Chriet Titulaer
• Mannen op de maan – Dechy
• Eerste maan-dag – Huguenot van der Linden
• First explorers on the moon – Nation Geographic
• Amerikanen op de maan – Piet Smolders
• Het eerste kwartier op de maan – Gerard J Plukkel [Dubbel]
• Geland op de maan – TJ E de Vries [Uit mijn jeugd, nu ook als hardcover]
• Apollo 11 Flightplan – Nasa * [Replica]
• Sterrenkunde Deel 1,2,3,4 – Prof Dr C de Jager
• Galilei – Kurt Kusenberg
1970
• De mens in de ruimte – Arthur C Clarke
• Mensen op de maan – Henk Terlingen
• Maanatlas – Patrick Moore
1971
• Ruimtevaart – Fred Appel
• Ruimtevaart – Harrison, Mason
• Radiostraling uit het heelal – JS Hey
1972
• Ontstaan en levensloop van sterren – De Jager / van den Heuvel
1975
• De aarde vanuit de ruimte – Bodechtel, Gierloff-Emden
1976
• Sterrenkunde in kleur – Peter Lancaster Brown
1977
• Astronomica – Marcus Manilius [Omstreeks 1 BC] (469+8p)
1979
• Zwarte gaten. Het einde van het heelal? – Isaac Asimov
• Einstein en het heelal – Nigel Calder
1981
• Cosmos – Carl Sagan
• De mens in de ruimte – Chriet Titulaer
1983
• Bouwstenen van het atoom – Steven Weinberg
• De hemel is gestegen of de aarde is gedaald – Museum ’t Coopmanhus
1984
• Op reis in de ruimte – Terence Murtagh
• Astronomie (Actuele Basiskennis) – Bertelsmann
• Het groot Guinness Astronomieboek – Patrick Moore
• Natuurbibliotheek Astronomie – Diverse
1985
• Nederland in de ruimte – Piet Smolders
• Heelal en aarde – Kleczek, Jakes
• Wubbo Ockels – Panorama
• Kijk op kometen – R Helden
ª Blik op oneindig – Govert Schilling
1986
• Kosmonautica – Russisch (496p)
• To the stars – Russisch (269p)
1987
• Met het oog op de aarde – Janse, Boer.
• Galileo Galilei, Schriften, Briefe, Documente 1 – Galilei / Mudry (438p)
• Galileo Galilei, Schriften, Briefe, Documente 2 – Galilei / Mudry (333p)
• Sterrengids 1987 – Jurriens / Meeuws
1989
• Cosmotheoros, de Wereldbeschouwer – Christiaan Huygens (202P)
• Galilei, Ketter – Pietro Redondi (395p)
• Onze aarde – Kevin W Kelly
1991
• Aarde, een roman over onze toekomst – David Brin
1992
• Sterren – James B Kaler
1993
• Planeten verkend – David Morrison
1994
• Gezichten van de Maan – Govert Schilling
1995
• Imago Mundi – Francesco Bertola
1996
• Orbit – Appt, Helfert, Wilkinson, Ressmeyer
• De verborgen taal van de sterren – Cornelius & Devereux
1997
• Zwarte gaten in het heelal – Begelman, Rees
1999
• Het heelal – Stephen Hawking
• Het heelal onthuld – Pam Spence
• The man who went to the far side of the moon – Bea Uusma Schyffert
• De dochter van Galilei – Dava Sobel
• Op zoek naar de tijd – David Ewing Duncan
2000
• Ontdekkingsreis door het heelal – Philipe Henarejos
• Deep Space – Dirk Lorenzen
2001
• The Universe in a nutshell – Stephen Hawking
• Doelwit Aarde – Duncan Steel
• Star Struck – Ronald Brashear / Daniel Lewis
2002
• Buitenaards leven – Ulrich Walter
• Honderd unieke sterren – James B Kaler
• Het zonnestelsel – Nigel Hey
• The solar system – Alexander Gordon Smith
• Galilei, onrustige geest – Enrico Bellone
2004
• The book nobody read – Owen Gingerich
• Reizen door de tijd – Peter Ackroyd
2005
• De ruimte in – Baumann, Hopkins, Noletti, Soluri
• First men on the moon, Apollo 11 – Robert Godwin
• Men from earth – Buzz Aldrin [Gesigneerd, genummerd: 53/1500]
• Stars – Smithsonian
• Encyclopedia of space – Linda Glover
2006
• Exoplaneten – Casoli, Encrenaz
• Team moon – Catherine Thimmesh
• Harmonia Macrocosmica van Andreas Cellarius – Robert van Gent
2007
• Astronomie, inleiding in de sterrenkunde – ContMedia
2008
• Embassies of the king of Siam (Nieuwsbrief uit 1608) – Henk Zoomers (56p) > over de allereerste telescoop.
2009
• Moonshot, the flight of Apollo 11 – Brian Floca
• Apollo 11, Owner’s workshop Manual (Haynes) – Riley, Dolling *
• De ruimte van Christiaan Huygens – Vincent Icke (91p)
• Galileo, Grondlegger van de experimentele wetenschap – David Whitehouse (256p)
2010
• The origins of the telescope – Van Helden e.a. (368p)
2012
• Expeditie 30/31 – Andre Kuijpers [gesigneerd, voor Bas 2018]
• De Oerknal – Ed van den Heuvel
2013
• New frontiers of Space – Kluger, Lemonick
• Dialoog over de twee belangrijkste wereldsystemen – Galilei (675p)
2014
• Deep Space – Govert Schilling
• Het heelal – Parragon
2015
• Moonfire, de heroïsche reis van de Apollo 11 – Norman Mailer
2017
• Space exploration – Sotheby’s
• Galileo Galilei; Kijker, Kerk en Kosmos – Margriet Agricola (240p)
2018
• A commentary on the volvelles in Astronomicum Caesaream
2019
• Our Planet – Fothergill / Scholey
Vooralsnog zo’n 190+ stuks in relatief korte tijd; ook de nieuwe kast is alweer vol… Tis mooi geweest…(zei ik bij 70 stuks…) Bedoeling is vooral om (verdere) duplicatie te voorkomen. Dit lijstje heb ik online altijd bij me. De 2e boekenkast was een maatje groter…
Uit “Het heelal en zijne wonderen” van A. Diesterweg uit 1884:
“De lijn, waar den hemel en het zichtbare gedeelte der aardoppervlakte van elkander scheidt, noemt men horizon, kim of gezichteinder.”
Twee synoniemen voor horizon waar ik nog nooit van gehoord heb en die sinds 135 jaar geleden niet meer vaak gebruikt worden…
Hieronder mijn laatste en (toen) tevens oudste boek. Ik heb met mezelf afgesproken dat ik alleen nog boeken koop die ouder zijn dan mijn oudste boek. Was 1884, nu 1873 > maar liefst 146 jaar oud dus. Een prachtexemplaar !
Oude boeken online
Ik kreeg een boek aangeboden uit 1825; dat wilde ik graag hebben, maar enkele prenten ontbraken en toen was de vraagprijs te hoog. Kwam nog bij dat het boek integraal online staat; inhoud viel wat tegen: sterrenbeelden. (Al had ik het op zich graag gehad: weer 50 jaar verder terug in de tijd.) Hieronder de boeken die ik in de online versie tegen kwam. Met name dank aan Universiteit Utrecht:
• 1731: Mathematical elements of natural philosophy – I door Willem ’s Gravesande
• 1731: Mathematical elements of natural philosphy – II door Willem ’s Gravesande
• 1808: The life of John Dolland, inventor of the achromatic telescope door John Kelly
• 1825: Beschrijving van den Sterrenhemel door L. Bleibtreu
• 1851: Ontdekking van Planeten… door Friedrich Kaiser
• 1870: Lezing over vallende sterren door David Bierens de Haan
• 1872: Kennis der sterrenbeelden door Antonius van Deinse
• 1873: De Sterrenwereld door Bernardus Brinkman *
• 1873: Atlas voor de sterrenkunde door Karl Bruns
• 1875: Sterrenkunde voor den beschaafden stand door Frederic Petit
• 1875: Parallax bepalen door Adrianus Zandberg
• 1877: Het zonnestelsel en de vaste sterren door Eliza van de Ven
• 1878: Populaire ontwikkelingsgeschiedenis van het heelal door A. Specht
• 1880: De wonderen des hemels door Camille Flammarion *
• 1884: Beweging der maan vóór Newton, proefschrift door Gerrit Koolhaas
• 1897: Uitmeting van den sterrenhoop, proefschrift door Albert Nijland
• 1913: Sterrenkunde door Jan van der Bilt *
• 1917: The Harvard map of the sky, proefschrift door Isidor Henry Nort
• 1921: De verdeling der heldere sterren door Johannes van de Linden
• 1962: Challenge of the Universe door J. Allen Hyneck
Boeken op Google Books
In theorie staat daar alles, maar dat is niet waar. Er zijn nog andere sites die boeken online aanbieden: zie hoe ik hierboven een begin heb gemaakt met boeken die online beschikbaar zijn… Google Books is hoe dan ook een rijke bron ! Maar er zijn er meer, zoals Hathitrust.
Boeken die ik heb in PDF format
Een stuk voordeliger en minder boekenkast nodig, maar toch anders. Wel prima en dus blij mee. Bekijk hier de PDF’s die ik heb kunnen kopen via eBay / verzamelen via internet.
Boeken die ik elders heb in kunnen zien
Onder andere Museum Boerhaave te Leiden heeft de luxe service dat je boeken uit hun bibliotheek in mag zien. Geweldig. Hier het overzicht van Universiteitsbibliotheek Leiden. Of ga naar het totaaloverzicht van de 30+ boeken die ik heb mogen inzien.
Boeken die ik (nog) NIET gekocht heb
Een bijzonder hoofdstukje: Boeken die ik wel wilde kopen, maar – bijvoorbeeld na een rit naar Leiden – toch niet heb gekocht. Best knap… Wel prachtig soms (maar veel geld) en daarom een eigen pagina voor deze (voorlopige) afvallers… Eeeeh, sommige heb ik inmiddels alsnog aangeschaft…
Backlinks
• De website Atlas Coelestis vond mijn site interessant genoeg om een link te leggen vanaf zijn site. Dan doe ik netjes hetzelfde.