Vorig jaar deed ik – Figo Frenabis – voor het eerst mee als individueel in de Moeslandse Optocht: Hoewel het de traagste optocht aller tijdens was is met name de bouwfase me goed bevallen. Woensdag na de optocht had ik al een idee wat ik wilde gaan bouwen. Uit goei fatsoen 9 maanden ongeduldig geweest en toen begonnen. Meer werk en budget dan ooit bij Lochte Klocht in moeten leggen, maar wel gaaf om iets moois te maken. Net als vorig jaar weet ik eerst wat ik ga maken – da’s het uitgangspunt – en daar verzin ik twee weken van te voren wel een idee omheen…
Carnaval 2024 – Deelname Optocht
Voor de tweede keer deed ik als Figo Frenabis mee aan de Moeslandse Optocht. Hier alvast enkele snelle foto’s van het eindresultaat, daaronder gevolgd door ‘The making of’:
Video
Filmke van DTV van de hele optocht en daaronder van ons moeder !
Te Koop
Hij heeft genoeg gekost deze keer, dus hij staat te koop om weer budget voor volgend jaar te genereren. Vooral zonde om zoiets moois en degelijks kapot te slijpen. Daarom nu te koop: Ben je of ken je iemand die hier iets mee kan in een volgende optocht of als onderdeel van een stuk straattheater, kijk dan even naar de advertentie op Marktplaats. Grappig, Omroep Brabant beveelt mijn creatie aan als koopje voor volgend jaar (onderaan in het artikel).
UPDATE: Dezelfde dag nog verkocht aan een mooie straatartiest bij ons in het dorp: Super fijn !
Inspiratie – Dit was vooraf (ongeveer) het plan
Het is ‘maar’ voor de carnaval, dus als dit het plan wil dat niet zeggen dat het er zo gaaf uit komt te zien. Ik doe wat op dat moment kan, anders wordt het echt een project en da’s voor 2 uurtjes optocht niet de bedoeling… Wel gaaf om aan zoiets moois te werken dat ik er zelf energie van krijg. De officiële naam van mijn inspiratiebron is ‘Gyroscopic Wheel’ en stamt uit 1923. Ik noem hem SpeedWheel. Meedoen is belangrijker dan Winnen en de voorbereiding is belangrijker dan meedoen, tenminste voor mij wel: Die optocht lopen is mooi, maar het het bedenken en bouwen is veel leuker; ik ben deze keer dan ook wel een beetje doorgeslagen. Maar ja, onder het mom van ‘hobby’ mag er veel…
De inschrijving voor de jury, een uitleg die ik het publiek eigenlijk ook vooraf mee wil geven, anders is het maar een raar ding dat ik maak…
The making of
20221011 Theo werkt in’t vurre
Voor dit project heb ik hulp van buurman Theo nodig (www.theej.nl). Die heeft namelijk een lasapparaat dat niet overal gaten in bakt zoals de mijne met laspinnen. En wat technisch inzicht is ook handig…Hij heeft de buizen geregeld en daar 2,5 meter hoge basis voor in elkaar gelast, evenals 2 kleinere ringen van 1.8 meter. Het wordt dus wel een flink (en zwaar) gevaarte… Als lid van Lochte Klocht nooit zoveel moeten lappen, maar als je alleen bent en voor jezelf wel iets gaafs wil maken, dan kost het geld. Niets mis mee als ik het gevaarte naderhand weer op Marktplaats verkoop, net zoals de driewieler van vorig jaar
20231027 Eerste werksessie samen
Theo had de hoepels al gemaakt en ook de houders voor de rollers voorbereid. Deze middag stond al lang in de agenda, maar door de regen zo’m anderhalf uur echt iets kunnen doen. Toch al een eind gekomen onder het mom ’tis maar voor carnaval’: niet te precies allemaal, wordt toch wel mooi. Maar het moet wel werken, dus Theo’s technische oog keek toch af en toe even kritisch mee. Die bovenste bog iets te snel geplaatst in de regen: die heeft nog wat aandacht nodig. Komt goed.
20231111 Probleem snel opgelost
Het zou droog blijven en voor anderhalf uur is dat ook gelukt: toch weer wat vooruitgang kunnen boeken. Omdat het wiel niet perfect rond is liep hij niet lekker, sterker nog hij liep vast: Door die ‘klem’ wat meer ruimte te geven was het opgelost. En dus konden we al snel door met zadel en stuur, want dan kan er echt wat steviger getest worden. Toen we wilden beginnen met de buitenringen (zie foto helemaal bovenaan) ging het toch weer regenen en hebben we dat voor komende vrijdag alvast voorbereid. Een breed stuur is fijn om het geheel in bedwang te kunnen houden, maar het is de vraag of ie zo breed kan blijven als er nog hoepels aan beide zijkanten komen… Omdat we het centenpunt bepaald hebben, kan ie nu in principe rechtop blijven staan: daarom even een standaard in elkaar gebraden…
20231114 Vooruit gewerkt
Vrijdag gaan we weer verder, maar Theo heeft al wat vooruit gewerkt: Wat we in de regen binnen hadden voorbereid staat al klaar voor vrijdag: zo houden we het tempo er lekker in. Zo zou de volgende stap er ongeveer uit moeten gaan zien:
20231117 Meters gemaakt
Vandaag was het niet alleen droog, maar ook nog eens prachtig weer. En dus hebben we wel 2.5 uur kunnen werken: we zijn er bijna als het om de constructie gaat Daarna nog veel toe doen aan details, electronica, zadel etc etc Omdat het ‘slechts’ voor de carnaval is wordt niet alles heel precies gemeten en maken we de beslissingen vooral ‘in het werk’. We is Theo en ik, Theej de smid (www.Theej.nl), onze buurman. Een goeie TIG /MIG lasapparaat is verrekkenis handig, want met die ouwe van mij zou ik overal gaten in bakken. Daarnaast is Theo kundig en technisch, dus het tempo ligt dan lekker hoog, zeker met mooi weer vandaag. Samen schik! Omdat zijn naam eraan is verbonden nu, moest het wel veilig en dus hebben we eerst een standaard gemaakt zodat hij ergens kan staan
We hebben de andere hoge beugel weggehaald want die liep ook aan: Nu deze los is loopt ie lekker, maar het valt nog niet mee om het gevaarte goed vooruit te krijgen. Wordt nog een heelkarwei (ook om in het dorp te komen: is ook 2 kilometer… Als het zadel erop zit kan ik hem beter in bedwang houden en zou het rollen gewoon wat soepeler moeten lopen. Maar simpel wordt het niet… De achterkant is nu namelijk zwaarder en dus wil ie achterover. Gaan we nog proberen wat meer in balans te brengen. Om kosten te besparen is AlieExpres een nieuwe vriend, maar ook omdat het gaaf is voor zo verschrikkelijk weinig leuke gadgets te kopen om hier aan toe te voegen. Gaat nog een uurtje of tig kosten als ie eenmaal thuis in de schuur staat… Je kunt alle galerij foto’s ‘opklikken’ en dan zie je op de 3e foto hoe de achterkant reeds is voorbereid voor de propellers !
20231121 Een fijne bijdrage
Dirk Jan, de technische andere helft van www.carbonis.nl had een mooi cadeautje voor me: hier kan ik een prachtig dashboard mee maken. Dirk-Jan, super bedankt ! Da’s genoeg voor de komende paar jaar !
20231127 Verregend, mar toch schik
Dagje vrij gepland omdat ik nog dagen zat had, maar helaas regende het de godganse dag en dus kon er buiten niet gebouwd worden. Er kon wel voorbereid worden, binnen, en daar toch ook het nodig plezier uit kunnen halen. Bevestigingsbeugels voor de bel en 2-tonige-hoorns, een prachtig dashboard gemaakt met de spullen van DirkJan (de temperatuurmeters doen het nog allemaal) en bij oud Lochte Klochters Rob en Sas van Manders Autobekleding een mooi stukje kunstleer kunnen scoren voor het zadel. Als laatste het zwaailicht van vorig jaar op een oude helm ‘gefabriceerd’ (gat uitgeslepen met de Dremel, zodat het wel ‘vlak was’ en met de hotglue gun bevestigd. Batterijen moeten. nu nog wel even volhouden …). Die helm ooit te voordelig gekocht: rubberlaag is aan het vergaan en ik hoop dat een laag primer dat enigszins oplost, voor ik hem weer zwart spuit (en verder af ga maken)
20231201 De laatste constructiedag
Toch vier keer nodig gehad om de constructie met het MIG lasapparaat goed af te maken. Of sléchts 4 keer, want onder het motto ‘Tis maar voor de carnaval’ hoefde er niets gemeten te worden en ging het lekker vlot. We hadden nog een stuk of tien ’10-minutenklusjes’:
Hoekjes afronden onderste lagers
Achterste geleider verruimen
Steunen lassen voor vlaggenstokken / standaardpoten
Standaard vastzetbaas maken
Oogjes aan 180cm ringen lassen
Bovenste gaas toch weer eraf, (is niet rond en te iel) > ik hou hem zoals ie nu is
Voorste lans eraan maken
Spreukbord voor erop maken
Schoorsteen aan vaatjes maken (zitten die goed genoeg vast?)
Accu houder bedenken
Dashboard basis maken
Contragewicht: voor iets bedenken wellicht, zodat ie in balans is en fijner rolt. Dit is echt nog een aandachtspunt. Ergens een paar rolletjes lood lenen of zo, want hij valt nu achterover en da’s de verkeerde kant op als je naar voren wilt. Eenmaal in balans, zal het wel zwaar zijn, maar op zich moet het dan goed rollen.
Na de laatste keer heeft Theo de ‘SpeedWheel’ mee verhuisd van de constructielocatie naar de bouwschuur, waar die precies binnen kan… Zie hoe een lat het SpeedWheel rechtop houdt tussen de balken. Voor de fun alvast even de claxons geplaatst en daartussen komt de schoolbel nog. Ook de uitlaten op de expansievaten gaat mooi worden. Die onderste gele is te lang, maar afzagen is zonde en dus anders opgelost. Omdat een contactslot slechts 1,72 euro kostte ook die door Ali mee laten sturen…
Zondag mocht ik gaan schilderen en om vooruit te kunnen even snel in Schaijk de benodigde pot verf gehaald: 75% duurder dan nodig, maar ja, ik wilde vooruit kunnen… En dus zondagochtend aan de slag. Even geduld bewaren en eerst wat laatste pas en meet dingetjes gedaan, maar toen toch aan de schilder en dan ziet het er opeens heel anders uit. Net als vorig jaar is zwart de basis – nu Steampunk hamerslag – en de accentkleuren zijn een volgende stap. Heel blij met het dashboard zo en ook de raketuitlaten werken zo prima ! an de week nog even de hoepel een kwartslag draaien om de laatste stukjes te kunnen schilderen en dan kan van het weekend begonnen worden met alle electronica… Da’s een flinke klus.
20231206 Dashboard
De verf was droog en ik heb geen geduld, dus meteen even mijn dashboard installeren. In de constructiefase zei ik steeds tegen Theo ‘Tis maar voor de carnaval’, maar toch baal ik nu dat die 4e knop iets te laag zit: die heb ik iets te laag afgetekend. Wel cool en compleet onnodig, maar ik kan straks de stroom erop zetten met de contactsleutel en dan over 24 Volt de propellors bedienen en over 12 Volt de bel, de koplamp en de two-tone-claxon. PS: 5 knopjes 1,92 euro en de contactschakelaar 1,74 of zo iets…
20231209 Hele dag gewerkt, maar beperkt vooruitgang
Ik had er zin in, want met behulp van Arjen dacht ik het aansluitschema te begrijpen. Toen er rook uit het contactslot kwam, bleek dat ik het nog niet helemaal snapte… Daarom maar alles voorgemonteerdgemonteerd en netjes een kant aangesloten met krimpkousjes om het zo goed mogelijk waterdicht te maken. Afgebroken knipperlicht van mijn BMW 650GS die ik ooit reed kan mooi achterop.
Op 12 Volt: De verlichting en de oude schoolbel > Op contactslot
Op 24 Volt: 2-tonige claxon met mooi geluid en twee elektromotortjes > Op het 5e knopje…
Dat is het plan: hulptroepen opgeroepen voor van de week…
Balans moest ook nog gevonden worden, want het kleine stukje van Theo naar de schuur was niet te doen. Met emmers water getest en het blijkt 9 liter / kilo te zijn die nodig is. De accu’s moeten er ook nog bij, dus dat wordt gewoon 8 kilo in de oude jerrycans (Bij het huis gekregen) en dan bijvullen tot het lekker rolt. Inmiddels zit het zadel ook netjes vast, wat het rollen een stuk aangenamer moet maken. De Jerrycans alvast op kleur gebracht en Theo gevraagd toch nog even een plaatje te lassen (ter plekke mijn mijn laselectrode-lasapparaat: hopen dat het blijft plakken met 10 kilo erop…
Twee uur ben ik bezig geweest om het goeiekope (niet meer dus) touw uit China uit de knoop te halen. In mezelf toch een beetje gevloekt em uiteindelijk toch maar de schaar erin. Met dat stuk kon ik al een stukje aanbrengen. Ook dat is monnikenwerk, want elke keer moet het hele stuk van een meter of 20 door elk oogje voor je het aan kunt spannen. Omdat ik niet goed kan knopen zet ik de knoopjes met secondelijm vast: Wie niet oplette bij de scouting, moet alsnog slim zijn… Het resultaat mag er zijn ! Heel blij mee.
20231211 Korte sessie
Gisteren de contragewicht test gedaan en vandaag al de hulp van Theo aanwezig om een mooi plaatje tje bevestigen. Als ik zelf las brand ik namelijk alleen maar gaten, en hier moet dus wel 10 kilo op kunnen rusten. Meteen even les gekregen hoe mijn eigen 30 jaar oude lasapparaat te gebruiken (nog bij de Gebroeders van Boekel gekocht). Bleek dat er gewoon keurig op staat welke sterkte nodig is bij welke dikte laspin… In THEOrie moet ik nou zelf ook vort netjes kunnen lassen… Daarna maar eens wat opgeruimd en omdat de toeters binnen waren nog wat aan de helm gewerkt: Werkend zwaailicht en gehoorversterking. Inmiddels staat hij ook al strak in de lak.
20231215 D’n elektrieker is geweest
Lex is hier al vaker moeten komen om te helpen met de krachtstroom en nu ging het om 12 en 24V en hoewel ik een keer andere hulp had ingeschakeld, wilde hij graag komen helpen. De helft van de tijd besteed aan het begrijpen wat ik precies wilde en in de andere helft was het vlot aangesloten. 1 schakelaar al snel gesneuveld, maar nog genoeg over om alles netjes te laten werken ! Eerst alles aangesloten, en getest, daarna alles in de krimpkousen gezet en de kabels ‘weggewerkt’. Toen dat allemaal klaar was werkte alles nog steeds. Ben alleen de 24V aan/uit schakelaar nog vergeten: morgen alsnog even ertussen zetten… En nog even een afdakje maken zodat alles ook bij regen zo goed mogelijk droog blijft.
20231215 Rustige zaterdag
Vanmorgen toch eerst 2 uur gewandeld en toen aan de slag. Eerst met het dakje van het dashboard: morgen afmaken, zodat alle knoppen en kabels enigszins droog blijven bij rotweer (foto is van de volgende dag). Daarna de accu’s vastgezet: daar moet ik ook nog iets overheen maken. Toen de jerrycans vastgezet en geschilderd en toch nog een schakelaar ertussen gezet om de 24V tot te zetten. Daarna met de rode verf begonnen. Toen ik eenmaal bezig was herinnerde ik me dat deze verf van Harry en Pietje al een jaar of 40 oud is en niet echt meer blijft plakken. Is meer een soort karnemelk zeg maar. Eens kijken of het er morgen nog op zit allemaal… Dan dashboard plaatsen en afmaken en wellicht op dezelfde manier een accudakje…
20231217 Da’s geen 100 meter…
Vanmorgen eerst nog een laagje rood aangebracht, maar dat blijft toch nog netjes zitten ! Daarna het dashboard dakje erop gemaakt en geschilderd. Ook nog de jerrycans gevuld voor meer balans. Dan kan ik de vlaggenstokken/standaarden binnenkort ook schilderen. Toen het ringwerk aan de ‘gyroscoop wielen’ afgemaakt, want ik ben vanaf het begin al bang dat die sluwe touw geen 100 meter was, en dat is het ook niet: ik kom een meter op 15 te kort, maar het ziet er al met al wel al gaaf uit. Wel een week of 7 te vroeg klaar… Maar goed ik heb nog andere winterhobbies.
20231223 Kleine klusjes resteren
Its te fanatiek en dus veel te vroeg klaar: en dus alleen nog rotklusjes over. En daar kan ik dan weer mooi te veel tijd aan besteden. Bijvoorbeeld de afdekking van de accu’s voor als het rotweer is. Eerst een stuk kunststof uit de rommelschuur op maar en dan de oven in om te buigen, da’s niet zo precies als een gloeidraad, maar het werkt op zich wel. Gelukkig is het maar voor de carnaval…
Inmiddels is het dekseltje op kleur en past het mooi klem om de accu’s heen. Een pudeingschaaltje van de action van letterlijk 10 cent verstopt alle knopen van de rode draad mooi en de ook de propellors heb ik perfect op kunnen lossen: pijpje gevonden dat perfect over de electromotor past en dat met de krimpkousenfohn zacht gemaakt om over de matige grip van de propellor te klemmen: vullen met hotglue en nu zit het in principe goed genoeg vast. Straks nog even voor de zekerheid met een parkertje vastzetten op het motortje en dan is het helemaal netjes. Hij past echter niet binnen met propellors, dus eerst nog even plaats maken…
20240102 Oude letters
Ik heb 4 werkende knoppen die ik op zich wel uit mijn hoofd kan leren, maar effe een aanduiding erbij is zo gedaan en een stuk duidelijker. Met de Pickupletters uit 1990 werd het echter zo lelijk, dat ik er een dun laagje verf overheen heb gezet: nog leesbaar genoeg en iets meer passend bij de gekozen stijl… Dit betekenden de bovenste letters: Hoorns – Propellers – Lampen – Bel – Aan (Het contactslot heb ik er op zijn kop ingezet en daardoor is ‘Aan’ nu naar links. Wel raar want alleen bij ‘Aan’ kan de sleutel eruit. Maar goed, het werkt !
20240106 Frotklusjes resteren…
Eigen schuld; had ik maar niet zo hard van start moeten gaan. Nu is er niet veel meer te doen: volgend jaar nog iets complexers maken dan maar 😉 Vandaag de echte vossenstraart (van een Schaijkse jager gekregen) aan de helm gemaakt, de standaards wit geschilderd, de lelijke rode letters op het dashboard toch weer iets zichtbaarder gemaakt en het spreukbord beplakt en geplaatst. Nu wachten op wat laatste dingetjes van Ali en dan is ie toch echt al (veuls te vroeg) klaar… (Op 21 Januari was alles binnen en was ie echt af, met nog ruim 3 weken te gaan: knuppel! Benieuwd wat er buiten overblijft van het gevaarte….)
20240210 Transport en opslag
Vorig jaar haalde ik het dorp niet: veel te zwaar en dus de kar van toen getrokken ipv met de hand gefietst. Die fout wilde ik niet weer maken en dus niet alleen vervoer geregeld, maar ook XXL opslag: hij is dit jaar te groot om bij Pa en Ma in de serre te stallen. Een mooie locatie 111 meter van de start van de optocht gevonden. Super fijne medewerking van buurman Theo om er te komen en Bjorn die mij de sleutel toevertrouwde zodat ik er zelf in en uit kan. Dank dank dank, maar volgend jaar moet ik het mezelf niet meer zo moeilijk maken…
The Incredible Gyroscopic Wheel Of 1923
Precies 100 jaar oud dus dit idee ! April 1923 door Professor Elza James Christie uit Marion Ohio. Dit Unicycle werd gebouwd in Philadelphia, Pensilvania. Gyroscopic Unicycle most een topsnelheid van 250-400 Miles per hour kunnen halen. Het weegt 2400 pounds en heeft een 14 foot diameter (De mijne ruim 8 foot, nog moi). Giant Bycicle wheel. 2 stuks 500 pond gyroscopes met 90 revoluties per minute aangedreven door een 250 HP Airplain motor die middels een 3 speed transmission de chain drive to the gyroscopes aandrijft. De bestuurder zit hoog bovenin de operator seat. Steering wheel influences gyroscopes to change direction. 7 inch rubber tyre which was hard to make. >>> Lees onderaan de pagina meer informatie over deze professor en zie zelfs de patent registratie uit 1919. Mooi mooi…
Velen gingen mij voor
Ik ben niet de eerste die zo’n MonoWheel gaat bouwen, maar ik heb wel de grootste plannen met 250 cm doorsnede. Wellicht een foute keuze nu ik al deze kleinere voorbeelden zie. We gaan het beleven. Wat ook opvalt is dat er veel voorbeelden zijn met een dubbele ring: de binnenring die de lagers op hun plek houdt zonder dat er vering nodig is om ze op hun plek te houden. We gaan het zien… Toch een paar bandjes over de stalen ring plakken kan ook een goed idee zijn als ik de voorgangers zo zie… De mijne gaat wel ‘dicht’ zijn aan de zijkanten, zoals de eerste twee foto’s.
Hier drie foto’s van 1 en dezelfde
Steampunk inspiratie (AI gegenereerd)
Steampunk is de inspiratiebron en met AI kun je alles maken: da’s wat anders als je aan de optocht deelneemt, dan moet het echt zijn. Toch mooie inspiratie. OPklikken voor grote foto’s.
Inspiratie van het interweb
Inspiratie Internationale Modelbouw Beurs Veldhoven – 20231015
En nog een soortgelijke van internet:
Inspiratie SteamRoadsters
Dit is van een ander kaliber qua budget, professionaliteit en duurzaamheid, maar wel echt helemaal prachtig.
Figo Frenabis is lid van de VIM
De individuelen uit de Moeslandse optocht hebben zich verenigd in de VIM. De zin zegt het al: Verenigende Individuelen Moesland. En Figo heeft een eigen pagina op DeOptocht.nl
Meer over Professor EJ Christie
Middels deze bron vond ik meer informatie over deze twijfelachtige professor. Voor de veiligheid wilde ik de test ‘vastleggen naast het linkje naar de bron delen:
Elza James Christie was born in Vinton, Iowa to parents Captain Jacob R. Christie (1835-1911) and Sarah J. Duncan. His mother Sarah was also a native of Vinton. His father Jacob originated from Coshoctan, Ohio, where he was one of eleven children (including, as of February 26, 1911, Eliza McCaskey of Coshoctan, Ohio; Thomas Christie of Lincoln, Nebraska; Maryanne Cutshall of Wymore, Nebraska; and Catherine Brewer of Sweetwater, Nebraska) all born to Henry and Catharine Christie. Jacob moved away from Ohio in 1852, at age 16, and spent his days in Iowa first as a clerk to the school fund commissioner of Benton County, then as the elected Jackson Township member of the board of county supervisors, then in military service as a member of Company K 40th Iowa Volunteer Infantry, and finally as a private farmer. Jacob Christie and Sarah Duncan were married on November 10, 1960 and had four children: John T. Christie, Inez J. Christie, Elza James (E.J.) Christie, all of Marion, Iowa as of 1911, and Dr. O. B. Christie of Cambridge, Iowa, as of 1911. The family were Presbyterian, democrat, and generally well-respected.
Few specifics are known about the early life of Elza James Christie, or, indeed, about his life at all. While his father’s obituary provides all of the details above and more, Christie’s 1924 obituary consisted of a three-sentence blurb buried deep in the Marion Sentinel, to which a slightly longer amendment and correction was added about a week later. Neither offered any detailed account of his life and gave only his date of death. His later notoriety suggests that he may have had a hand in orchestrating this personal obscurity, but even that is speculation.
We know for a fact that Christie graduate from Iowa State College (ISC, now Iowa State University) with his BS degree in 1887. However, it is unclear what he studied. He is also listed in at least two reliable sources as having worked for some of his professional life as a college professor in Marion, but it is unclear what he taught.
In 1900, the Marion Sentinel states that a real estate transfer took place under the name of E.J. Christie, and in 1902, a list in the Marion Pilot includes an E.J. Christie among local businessmen who chose to advertise their services in a book at the public library. These obscure and sparse references seem to imply that he was once considered a respectable businessman, if not one of any great interest or importance. And this is significant to note, if only because it serves to underscore the scandal that first brought him into the public eye less than two years later, and which stained his reputation, at least in Marion, for the rest of his bizarre career and beyond.
The incident in question involved an accusation that Christie had “obtained money under false pretenses” by way of selling mine shares to a gentleman in Waterloo for $70 (a handsome sum at the time). A curator at the Marion Heritage Society speculates, in concurrence with the Grundy Center Democrat, that the mines themselves (the Bell-Domingo Mine at West Cliffe, Colorado and the Neptune Mining Company) were fictitious, but there is no real evidence one way or the other. Christie himself raised suspicions, however, by deftly vanishing out from under the nose of his arresters the night before he was scheduled for transport to his preliminary hearing. This occurred in May of 1903, and he was not caught again until September of 1904. By this time, three more of Christie’s former mine share investors had come forward with charges, which raised his bond to a grand total of $10,000.
All of this press attention had, naturally, transformed Christie into something of a legendary trickster or antihero, and writers for local newspapers began leaping over themselves for a chance to flex their literary skills in describing his person, often with amusing results. A columnist from the Waterloo Daily Reporter thoroughly romanticizes him in one piece entitled, “Christie Enters Jail with Smile,” (Thursday, November 17, 1904 page 1), wherein he writes that “prisoner” as a “term when applied to Christie seems somewhat out of place, and his scholarly bearing at once denotes a man of high intellectual attainments, there being no criminal characteristics observable,” and furthermore that “[h]e is a man of princely bearing, and from his polished boots to neatly trimmed hair looks every inch the successful business man.” By contrast, the Waterloo Courier (Friday, September 23, 1904, page 9), quoting the Grundy Center Democrat, reports that “[f]rom his outward appearance and from what he has told those who have gone to call on him, one may take it that Christie’s Grundy county prosperity did not follow him when he left here. His clothes were formerly better and his pocketbook is badly fallen in at the sides. His total transferable assets when arrested were 51 cents.”
Unsurprisingly, the case ended strangely, as well. In late November of 1904, the Waterloo Semi-Weekly Courier reports that Christie was first discharged, then promptly re-arrested on the spot as new evidence came to light, then released again after a second trial, at which the evidence was found to be insufficient.
Apparently, though, the legal outcome was sufficient to bolster Christie’s confidence, as he remained in the area and began to establish himself as an eccentric inventor – though it is noteworthy that the respectable businessman whose name began appearing in the paper linked to real estate investments was now that of Elza’s brother, John T. Christie. Elza himself began instead to bank on his scholarly background from ISC, which was perhaps in engineering, and take out patents. His first patent in 1906 was for a complicated rotary engine, and his second in 1910 was for an “Air Steam” engine, on account of which he and his more reputable younger brother began building, and securing finance for, a factory in Waterloo.
The legitimacy of the Air Steam Engine, however, like that of the mine shares, is murky and has been called into question. On the one hand, the same papers which took such a thorough interest in Christie’s court case faithfully reported the visits of scientists from notable journals to the Waterloo factory, and attempted to describe, via elaborate, front-page spreads, the internal mechanics of these revolutionary engines. Additionally, a “Mrs. E.J. Christie” (curious, as the male Christie’s obituary states that he had never been married) began advertising in 1911, the year following, for vacant apartments in Waterloo that were supposedly heated by the Air Steam Engine. All of this implies some measure of engineering success. However, both contemporary bloggers (whose expertise might, of course, be called into question) and representatives of the Marion Heritage Center have analyzed the engine’s blueprints and claim that it is not operable, even according to the laws of thermodynamics known in Christie’s day. Furthermore, the factory did not survive either Christie brother’s lifetime, and there is no mention, let alone current iteration, of it represented amongst Waterloo’s factories (e.g. John Deere et al.) today. It simply existed and then vanished without a trace.
By far the most memorable of Christie’s inventions, however, was his Monowheel (patented, according to some contradictory sources, more than a decade earlier), which was a kind of giant, spoked bicycle wheel inside which a motorist was supposed to be able to sit while balancing upright and speeding along the road at an incredible 400 miles per hour. While, in theory, Christie’s wheel was simply a re-working and enlarging of an existing Italian Motoruota (a kind of single-wheeled predecessor of the motorcycle), it was bizarre enough in appearance to make the April 1923 cover of Popular Science magazine (which, by the way, incorrectly located Christie in Ohio, not Iowa) under the caption “A New Terror of the Road.” Interestingly, while there is photographic evidence that Christie constructed at least one life-sized model of his “terror,” Popular Science notes that the machine was still in development phases at the time of the article, and there are no subsequent accounts of its having ever been tested.
One theory posits that Christie intended the Monowheel to serve as a public diversion from his newest scam, which involved co-founding a bogus railway company in Marion with his respectable brother J.T. Christie in order to obtain funding from the state. The bogus nature of the American Motor-Car Interurban Railway is, again, pure speculation and rests upon the theory that his Air Steam Engine was also fraud. However, the business failed with suspicious rapidity and never complete its proposed railway between Marion and Muscatine.
When E.J. Christie died on February 6, 1924, the Marion Sentinel originally published only a curt, impersonal blurb on page 3, entitled “Ends His Own Life” in un-bolded print. Even when more information had come to light a week later, the paper did little more than amend its pre-emptive declaration of suicide (an informant had apparently indicated that Christie had been ill a long time preceding his death) and provide particulars about the funeral arrangements. It mentions that the final two years of his life were passed in running a little shop in Camden, where he continued tinkering with his “gyroscope unicycle.” But this is only offered as a passing comment, and the remainder of Christie’s life remains cloaked in mystery.
Sources include back issues of the Marion Pilot and Marion Sentinel, both of which are digitized and available online via the Marion Public Library in Marion, Iowa; Marion Today (November 2017); the Waterloo Daily Courier (1878-1973), The Waterloo Reporter (1909-1914), the Waterloo Times-Tribune (1901-1922), all of which are digitized and available for the relevant years either through Chronicling America on the Library of Congress website or through NewspaperArchive.com; Popular Science (April 1923 issue), which is digitized and available online through Google Books; The Engineering Record, Building Record and the Sanitary Record volume 56 by Henry C. Meyer (1907), also available through Google Books; and the website of the Marion Heritage Center.
Ik heb zijn patent ook gevonden in the Official Gazette of the US Patent Office uit 1919: Zie linker kolom, bijna onderaan: Christie Elza J. Foto’s onderin: https://theoldmotor.com/?p=76326. Andere bronnen: http://www.douglas-self.com/MUSEUM/TRANSPORT/motorwhl/motorwhl2.htm#1914, https://patents.google.com/patent/US596480,
Inspiratie
Net als vorig jaar (en wellicht ook volgend jaar) zijn de creaties van Harry Arlings uit Groningen mijn inspiratiebron. Prachtige dingen maakt hij, met een detailniveau waar ik geen geduld voor heb. Mijn stijl lijkt dan ook niet op die van hem, maar het is wel mijn grootste inspiratiebron, samen met de steampunk stijl natuurlijk… Enigszins met een Moeslands sausje erover, maar toch vooral de gedachte ‘Tis maar carnaval’, dus niet te gek; tis gauw goed. Ga eens naar zijn site, echt geweldig wat hij maakt: www.kosmotroniks.com
Dank, Dank, Dank !
Het was een hele onderneming deze keer, maar wel gaaf en dus alweer zin om iets anders te gaan bouwen. Had wel wat hulp nodig hier en daar. Veel dank dus aan de volgende mensen:
Theo de smid: Voor het lassen van de grote ringen en de gehele constructie [www.theej.nl]
Dirk-Jan: Voor de prachtige verzameling klokken voor een prachtig dashboard [STD / www.carbonis.nl]
Rob en Sas: Voor het comfortabele zwarte zadeltje [www.mandersautobekleding.nl]
Bjorn de jager: Voor de echte vossenstaart !
Theo de ijzerboer: Voor de drukvaatjes voor mijn ‘raket-aandrijving’
Lex: Voor het helpen met het aansluiten van alle elektra op een heus dashboard [www.ns.nl]
Bjorn de interieurontwerper: Voor de tijdelijke opslag direct aan het parcours voor een rustige start van de Moesmaandag [www.bjorninterieur.nl]
Inouk: Voor weer een prachtige lelijke snor [www.headspanouk.nl]
Bas en Mathieu: Alleen in en uitstappen gaat niet; dank voor jullie trouwe hulp !
Op naar 2025
We gaan weer iets nieuws bedenken voor volgend jaar. Iets kleiners was het plan, maar dat kan ik niet garanderen… We gaan het zien. Alaaaf !
